Koken op de afdeling met cliënten. Dat is de visie op voeding die GGZ Westelijk Noord-Brabant (GGZ WNB) uitdraagt. De organisatie sloot zes jaar geleden de centrale keuken en kookt nu in de meeste gevallen vers op de afdeling. Ron Laurentius, is adviseur eten en drinken en Joyce Baars van Beek Coördinator Services, Restauratieve voorziening en Catering.

“Eten en drinken en ontmoeten, zien wij als een onderdeel van de behandeling. Dit doen we vanuit de herstel ondersteunende zorg, waarbij we cliënten zo veel als mogelijk betrekken bij het eten en drinken. Om de maaltijdbeleving, cliëntparticipatie en eigen regie te bevorderen zijn we overgestapt van een centrale keuken naar afdelingskeukens, waar cliënten zelf of onder begeleiding de maaltijden bereiden. Ook worden de inkopen samen met hen gedaan. Al deze activiteiten rondom de maaltijden zijn onderdeel van de dagbesteding en hebben als doel om cliënten langzaamaan te laten re-integreren in de maatschappij’’, waar mogelijk.

De beste oplossing

Met veel kennis en ervaring op het gebied van eten en drinken in de zorg ging Ron 9 jaar geleden aan de slag bij GGZ WNB. “Ik kwam hier met een doel”, blikt hij terug. “Mijn taak als coördinator voedingszaken was om cliënten meer te betrekken bij eten en drinken.

Tegelijkertijd is ook mijn collega Joyce Baars v Beek begonnen als coördinator Services.    Joyce heeft 2,5 jaar geleden de restauratieve voorziening en catering overgenomen en toegevoegd aan haar takenpakket, maar was ook al nauw betrokken bij het project “koken op de groep”.

Ron is sinds kort een andere functie gaan vervullen binnen GGZ WNB. Hij is nu ‘adviseur eten en drinken’ en richt zich nu vooral op voedselveiligheid en borging van de voedingsvisie. “ De wens vanuit de organisatie was:    Hoe het proces rondom eten en drinken efficiënter kon worden ingericht. De centrale keuken was immers verouderd en we moesten ons houden aan een vastgesteld budget. Koken op de afdeling met cliënten was daarom in meerdere opzichten de beste oplossing voor onze organisatie.”

Stapsgewijs opgestart

Na een uitgebreide inventarisatie startte GGZ WNB in 2015 met de transitie naar kleinschalig koken. “Vanaf toen zijn we de centrale keuken in gedeeltes gaan ontmantelen en hebben we het koken op de afdeling stapsgewijs opgestart”. “Dit kon natuurlijk niet direct op iedere locatie en afdeling, omdat we niet overal over de benodigde faciliteiten beschikten. Daarom zijn op diverse afdelingen de keukens verbouwd en opnieuw ingericht.”

Het is inmiddels 6 jaar geleden dat de centrale keuken bij GGZ WNB volledig ontmanteld is. De organisatie heeft in die tijd een enorme ontwikkeling doorgemaakt.  “We koken nu in ruim 75 procent van de gevallen op de afdeling. Dat gebeurde zes jaar geleden incidenteel tot slechts 30 procent.”

Regie bij de cliënt

De visie op voeding van GGZ WNB is om door middel van duurzame, gezonde en lekkere voeding het herstel van cliënten te bevorderen, waarbij cliënten gestimuleerd worden om zoveel als mogelijk zelf de regie in handen te nemen. Zo zijn er locaties waar cliënten helpen met het bestellen van boodschappen en met het bereiden van maaltijden, maar zijn er ook locaties waar cliënten zelf – waar nodig onder begeleiding – de boodschappen doen en de maaltijden zelf vers te bereiden.

Borging is de sleutel

“De zorgmarkt van tegenwoordig heeft te maken met een gigantisch verloop van personeel. Dat merken wij ook. Daarom hebben wij in 2020 een hernieuwde voedingsvisie opgesteld waarin wij alle bevindingen van dit traject hebben meegenomen. Tevens kunnen we aan de hand van het visiedocument en de e-learning modules afdelingen en locaties bijsturen op het gebied van kennis en werkprocessen. Zo houden we onze voedingsvisie en ons voedingsconcept in leven.”

Grip op kosten

Een van de grote voordelen van de transitie naar kleinschalig koken is het verkrijgen van meer grip op kosten. Naast optimalisatie van de maaltijdbeleving en cliëntparticipatie is ook dit financiële aspect van belang voor GGZ WNB. “Doordat er nu decentraal ingekocht en gekookt wordt, kunnen we per locatie en afdeling exact monitoren waar het geldt naartoe gaat. “Vooral in de huidige tijd van inflatie is dit enorm van belang.”

Alle kleinschalige afdelingen van GGZ WNB maken gebruik van de bestelapp Eten & Zo van de gecontracteerde leverancier.. De handige app wordt ook wel gezien als een digitale kook-assistent en valt mede daarom zeer in de smaak bij de organisatie. Onze medewerkers werken graag met Eten & Zo. Het is een ideale tool voor hen om samen met cliënten boodschappen te doen, maar ook om zelf hun budget in de gaten te houden. De afdelingen werken over het algemeen met een klein budget en kunnen dankzij de budgettool heel eenvoudig het budget monitoren.”

Restaurant en Catering De Sprenge

De afgelopen jaren zijn er een groot aantal veranderingen doorgevoerd binnen de catering en restauratieve voorzieningen vertelt Joyce Baars Coördinator Services, Restaurant en Catering binnen GGZ Westelijk Noord Brabant. Zo zijn we de afgelopen jaren van vraag gestuurd naar meer vraaggericht gaan werken.

In de eerste lockdown tijdens de corona ( covid 19) periode, hebben we het gehele restaurant een facelift gegeven om een frissere en moderne uitstraling te creëren.

De rookruimte is uit het restaurant verwijderd, voorsorterend op een rookvrij beleid binnen de zorg, en is alles voorzien van een frisse kleur en zijn tafels, stoelen, buffet en uitgifte balie voorzien van een nieuwe lamineer laag. Ook is er en een leestafel (gemaakt door één van onze zorgpartners op het terrein) met dagbladen en weekbladen. Verder hebben ze een heerlijk buitenterras.

In de kiosk kunnen koffie, thee en allerlei (alcoholvrije) dranken, ijs en zoetwaren gekocht worden. Het assortiment is aangepast. in het kernassortiment zijn ook meer de gezondere en duurzame artikelen in het assortiment gekomen.

De menu kaarten zij aangepast en is er ook een aparte koffie kaart, waar ook speciale koffies op staan.

De trend van dit moment is kwaliteit, verwenmomenten, variatie, maar vooral ook presentatie.

Elke week is er een “broodje van de week en een warme maaltijd (dagschotel) die á la minute kan worden bereid. Zo hebben we zo min mogelijk waist en achteruitgang van kwaliteit.  Daarnaast bakken we zelf halffabricaat producten af zoals oerbrood, broodjes, maar ook koeken en andere lekkernijen.

Bij het buffet in de Sprenge is gebaseerd op het principe van zelfservice, echter door Corona staat er een klein assortiment klaar en de rest wordt ook ter plekke bereidt.

Ook hebben we mogelijkheden voor clientparticipatie en werken er met regelmaat cliënten mee om weer werkervaring op te doen. Dit wordt door iedereen als zeer positief ervaren.

Tevens worden vanuit de Catering ook diverse lunches en hapjes etc. gemaakt voor vergaderingen en kleine en grote bijeenkomsten. Ook hier hebben we meer (gezonde) keuzes gemaakt.

Duurzaamheid , lekker, gezond, gastvrijheid en herstelgericht werken zijn de kernwaarden binnen de catering en  moet meer stromen met de ontwikkelingen in de markt.

Ron Laurentius geeft de pen door aan Peter Jiscoot van Gemiva-SVG Groep.